Có một người bị mù từ thuở mới chào đời. Mãi sống trong tối tăm nên anh ta không tin gì ngoài bóng đêm đen thẳm. Có nhiều người thuật cho anh ta những câu chuyện nhưng anh ta vẫn quả quyết:
- Tôi không tin gì cả vì tôi không thấy.
Một vị lương y thấy vậy động lòng thương hại, bèn đi tìm một linh dược tận Hi Mã Lạp Sơn về để chữa mù mắt cho anh ta. Thoát khỏi bệnh mù mắt, anh ta rất sung sướng và trở nên tự phụ, luôn lớn tiếng nói cùng với mọi người rằng:
- Giờ đây, tôi đã thấy tất cả mọi vật xung quanh tôi.
Có người biết chuyện, khuyên anh ta và cho biết rằng những gì anh ta thấy cũng chưa phải là tất cả. Anh ta chỉ mới thấy được những gì trong phòng của anh ta thôi. Thế giới này còn có rất nhiều điều khác mà anh ta chưa biết được như mặt trời, mặt trăng… Anh ta bèn lớn tiếng:
- Làm gì có những điều ấy, tôi không tin. Những gì đã thấy được thì tôi đã thấy tất cả rồi!
Mọi người đều thương hại cho anh ta, đôi mắt của anh ta đã thấy nhưng anh ta vẫn còn bệnh mù.
Lời bàn
Câu chuyện này làm ta liên tưởng đến những người khi chưa có duyên đến với đạo Phật, chưa biết gì về đạo pháp, cũng như người mù không biết gì, tự do phóng túng, buông lung trong dục lạc và cho rằng chết là hết, là tận cùng, không có kiếp sau, cố chấp điên đảo. Đến khi học được chút ít Phật pháp, mở mang chút ít trí tuệ, biết được một phần nhân quả nghiệp báo thì vội cho rằng mình biết tất cả, cho mình là người học rộng hiểu nhiều, dương dương tự đắc, coi thường người khác. Chúng ta thương thay cho những ai bị mắc phải bệnh mù này!