Hai cha con ngồi trên lưng lừa mới mua trở về nhà. Chợt có tiếng bình phẩm: “Trời ơi! Sao mà ác thế, hai người ngồi trên lưng con lừa, chắc nó phải gãy xương!”.
Ông bố nghe có lý, bước xuống, để con ngồi một mình. Đi được một quãng xa, một cụ già quở trách: “Thời đại còn đảo điên, con ngồi lưng lừa để bố dắt bộ!”.
Thằng con vội nhảy xuống mời bố lên. Nhưng mới được vài bước, một giọng nói chỏng lỏn từ trong một nhà vang ra: “Chưa từng thấy cha nào nhẫn tâm như thế! Bố ngồi vắt vẻo còn bắt con đi bộ!”.
Thế là cả hai cha con cùng đi bộ. Tưởng yên thân, nhưng lại bô bô có tiếng nói: “Rõ khổ! Mua lừa để làm gì mà cả hai bố con cùng đi bộ. Ngu ơi là ngu, thật là bộ ba lừa!”.
Lời bàn
Trong đời sống thường ngày, chúng ta luôn bị ngoại cảnh tác động chi phối, làm cho ta dao động và không làm chủ được chính mình, trước những lời khen chê, thị phi tốt xấu. Phật dạy, tất cả những ngoại duyên đó đều không thật, là những bóng giả mà thôi.
Nếu dùng tuệ giác quán chiếu sâu vào thực tướng của nó, chúng ta sẽ phá tan được bóng mờ của âm thanh, hoặc những hình ảnh trước mắt, cứ dấy niệm lăng xăng xuôi ngược trong tâm thức. Nó vô hình nhưng lại có sức đeo đuổi, len lỏi, dây dưa khắn khít theo mình.
Người tu mà bị những thứ này chi phối thì không thể tiến bộ được. Phật dạy, người tu phải là người có kiếm trí tuệ, chặt đứt được những ràng buộc những vướng mắc, những ngoại duyên thì mới có thể vững tiến, vững tu, vững bền niềm tin trên con đường đạo.